غذا بر روی تمام اندامهای بدن از جمله پوست تأثیر میگذارد و تغذیه مطلوب در تمام سلولهای بدن از جمله سلولهای پوستی مانع از پیر شدن زودرس آنها میشود و بر شادابی و زیبایی آنها میافزاید.
از جمله منافع تغذیه مطلوب بر پوست این است که نیازهای تغذیهای درون سلولی هر یک از سلولهای بدن را تأمین میکند و از صدمات ناشی از مواد آلاینده زیستی و شیمیایی بر سلامت پوست پیشگیری مینماید.
اغلب مواد مغذی که با خوردن غذا تأمین میشود، از طریق هیچ یک از کرمهای زیبایی قابل جبران نیست، به طوری که استفاده روزانه از کرمهای مغذی بر پوست، زیست دسترسی آن را در سلولهای پوست تأمین نمیکند و ممکن است فقط تا دوره استحمام بعدی بر روی پوست انباشته شود. ورود مواد مغذی به داخل سلولهای پوست بستگی به شرایط فیزیکی پوست، غلظت مواد سازنده کرم، تکنولوژی ساخت و بسیاری از عوامل دیگر دارد، یعنی با ورود مواد مغذی از طریق دهان و در صورت سلامت دستگاه گوارش، احتمالاً همه مواد مغذی جذب سلولهای بدن از جمله پوست خواهند شد؛ در حالی که با استفاده از کرمها نمیتوان چنین اطمینانی را حاصل نمود.
تغذیه و پیری پوست
تحقیقات اخیر ثابت کردهاند که تغذیه نقش مهمی بر مکانیسمهای پیری و کنترل سرعت آن به ویژه در سلولهای پوست دارد. مواد مغذی و غذاها برای کل اعضای بدن و سلامت آنها از جمله پوست ضروری هستند.
پیر شدن پوست ترکیبی از مکانیسمهای ذاتی پیری به علت فیزیولوژی انسان همراه با آسیب محیطی ناشی از آفتاب، باد، آلودگیها و مواد غذایی دریافتی است. تغذیه مناسب میتواند در مهار پیری فیزیولوژیک تا حدودی مفید باشد، اما حفاظت از اشعه مضر خورشید در جوانی سلولهای پوست نقش مؤثرتری دارد؛ بنابراین کاهش مواجهه با اشعه خورشید در ساعات میانی روز و استفاده از کرمهای ضدآفتاب استاندارد در حفظ سلامت پوست ضروری است، اما عدم تغذیه متعادل، اثرات سوء جبران ناپذیری بر سلولهای پوست میگذارد. استفاده از مواد مغذی موضعی تنها در مقادیر بسیار بالا سودمند است. به طور مثال ویتامین C موضعی در دوز 10 درصد یا بالاتر موثر است. چنین غلظتهایی نه تنها هزینهبر و گران قیمت است، بلکه عوارض بالایی نیز دارد.
از طرفی، بسیاری از مواد مغذی دریافتی، از طریق دستگاه گوارش زیست دسترسی پایینی دارند؛ به ویژه اگر فرد دچار اختلالات گوارشی مانند سوء هضم و سوء جذب باشد، دریافت این مواد مغذی کاربرد زیادی نخواهد داشت. بنابراین توجه به مواد غذایی همراه با سلامت مطلوب دستگاه گوارش نقش شایانی در حفظ پوست سالم و شاداب دارد.
تغذیه متعادل برای سلامت پوست حائز اهمیت است. این امر ممکن است پوست را دوباره شاداب و جوان نکند، ولی میتواند از پیری سریع و با عوارض جدی در پوست پیشگیری کند. کمبود مواد مغذی خاص مانند ویتامین A، B- کمپلکس و اسیدهای چرب ضروری به ویژه امگا- 3 دراز زنجیر میتواند موجب بروز انواع درماتیت و سایر بیماریهای پوستی شود. کمبودهای خفیف مواد مغذی بسیار شایع هستند و اغلب علائم بالینی آشکاری ندارند، اما توانایی آسیب رساندن به فرایند جوانسازی و ترمیم سلولهای پوستی را دارند، به عبارت دیگر، در صورت کمبود یک یا چند ماده مغذی ضروری در رژیم غذایی، مصرف بهترین کرمهای زیبایی و تخصصی هم خالی از فایده خواهد بود. بر اساس مطالعات جدید، حدود نصف مردم جهان در کشورهای مختلف از کمبود خفیف یک یا چند ماده مغذی ضروری رنج میبرند، در حالی که خود از آن بیخبرند، بنابراین دریافت مکملهای ویتامینی و مواد معدنی تنها در صورتی توصیه میشود که کمبود آن مواد مغذی به کمک متخصص تغذیه به اثبات رسیده باشد.
مواد مغذی آنتیاکسیدان و حفاظت از سلامت پوست
صدمات ناشی از رادیکالهای آزاد یکی از مکانیسمهای اصلی پیری زودرس است. رادیکالهای آزاد، مواد شیمیایی فوقالعاده فعالی هستند که به تمامی ساختارهای سلولهای زنده آسیب میزنند. مهمترین منابع رادیکالهای آزاد، مواد حاصل از سوزاندن مواد مغذی در سلول هستند که هر لحظه در سلول رخ میدهد. هر چه موجود زنده در معرض رادیکالهای آزاد بیشتری قرار داشته باشد، چین و چروک بیشتری را تجربه خواهد کرد. در میان اندامها، پوست در معرض خطر بیشتری است، چون علاوه بر رادیکالهای آزاد، اشعه ماوراء بنفش نور خورشید و آلایندههای محیطی نیز تأثیر مخربی بر سلامتی آن دارند.
آنتیاکسیدانهای موضعی حفاظت اندکی در برابر آسیب محیطی پوست دارند و تنها در برخی موارد میتوانند سرعت پیر شدن آن را کاهش دهند، اما متأسفانه بیشتر آنتیاکسیدانهای موضعی معتبر نیستند و اثر آنها به سلامت پوست، سایر مواد شیمیایی موجود در کرم و عوامل دیگر بستگی دارد. به نظر میرسد که دریافت خوراکی برخی آنتیاکسیدانها اثر بیشتری بر حفاظت پوست در برابر رادیکالهای آزاد دارد. یک ویژگی مهم شیمیایی هر آنتیاکسیدان، قابلیت حل شدن آن در آب و چربی میباشد. به طور کلی، موجودات زنده دو نوع محیط فیزیکی داخل بدن دارند: یکی فضای خارج سلولی آبکی و دیگری غشاهای روغنی که دور سلولهای موجود زنده را احاطه کردهاند و از مواد درون آنها در برابر عوامل خارجی حفاظت مینمایند. آنتیاکسیدانهای محلول در آب عمدتاً در مایعات خارج و داخل سلولی وارد میشوند، در حالی که آنتیاکسیدانهای محلول در چربی، از غشاهای زیستی حفاظت میکنند. هر دو نوع آنتیاکسیدان، برای دفاع آنتیاکسیدانی علیه رادیکالهای آزاد در کل بدن به ویژه پوست لازمند.
در زیر، برخی از مواد مغذی که برای پوست مفید هستند، آمده است:
ویتامین E
ویتامین E، ویتامین آنتیاکسیدان محلول در چربی میباشد که از غشاهای سلولی، لیپوپروتئینها و سایر سلولهای روغنی حفاظت میکند. پوست، غنی از اسیدهای چرب غیراشباع است (مولکولهای روغنی که در معرض آسیب رادیکالهای آزاد هستند) و ویتامین E نقش مهمی در حفاظت از آنها دارد و میتواند به دو شکل خوراکی و موضعی مفید باشد. این ویتامین در روغنهای گیاهی به وفور وجود دارد.

فلاوونوئیدها
فلاوونوئیدها، گروه متنوعی از رنگدانههای گیاهی با ویژگیهای آنتیاکسیدانی هستند. این مواد مسئول رنگ بسیاری از میوهها، سبزیجات و گلها هستند. به علاوه، این رنگدانهها از پوست در برابر استرس محیطی محافظت میکنند. برخی فلاوونوئیدها ضد آلرژی، ضد سرطان، ضد ویروس و ضد التهاب هستند و در درمان بسیاری از بیماریهای مزمن مفید میباشند. تا به حال بیش از 4000 فلاوونوئید شناسایی شده است که تنها برخی از آنها در تحقیقات مورد استفاده قرار گرفتهاند. دو گروه از فلاوونوئیدها در سلامت پوست نقش برجستهتری دارند: پروآنتوسیانینها (در انگور و پوست کاج) و پلیفنولها (در چای سبز).
کوآنزیم Q10، اسید لیپوئیک و متیونین
این سه ماده از جمله آنتیاکسیدانهای بالقوه هستند که نقشهای دیگری به غیر از غیرفعالسازی رادیکالهای آزاد بر عهده دارند و میتوانند در افزایش طول عمر سلولهای پوستی، ممانعت از ایجاد چین و چروک و افتادگی پوست و همچنین ترمیم و احیای مجدد سلولهای بازمانده پوستی نقش مهمی داشته باشند.
نظرات شما عزیزان: